Don’t kill this moment: breakdown van Timmermans speech in Glasgow

Wat een applaus voor de speech van Timmermans tijdens de klimaattop COP26 in Glasgow. En als specialist in strategische communicatie, denk je bij jezelf: wat doet ‘ie nou precies? Is dit een puur emotioneel appel? Welke structuur hanteert hij?

Ik heb ‘m een paar keer teruggekeken, en hoorde een klassieke structuur van ethos, logos en pathos, elke stap gevuld met metaforen, visualisaties en andere stijlmiddelen. En dat in drie minuten. (Zou hij het vaker hebben gedaan?) Hieronder mijn break-down.

Timmermans brengt warmte aan

Natuurlijk opent Timmermans op wat in de retorica ‘karakter’ wordt genoemd. Hij zorgt dat zijn publiek welwillend tegenover hem komt te staan. Hij bedankt toehoorders, benoemt gemeenschappelijkheid: ‘all of us have been heavily engaged’. Door deze warmte aan te brengen zegt hij: ik sta aan jouw kant, ik dien jouw belang.

Metaforen

En dan schudt hij zijn toehoorders wakker met een metafoor :‘…stumbling in this marathon before reaching the finishline’. Oeps…dat willen we niet met z’n allen natuurlijk. Een beeld zegt immers meer dan duizend woorden. Je ziet jezelf weer: maanden en maanden en nachten onderhandelen, studeren, voorbereiden en dan niet eens de eindstreep halen? We zijn aandachtig geworden. Een klassieke opening dus. Je maakt je publiek aandachtig en welwillend zodat ze open staan voor het vervolg.

Kernboodschap

Dan gaat Timmermans spanning opbouwen om ons naar zijn kernboodschap te leiden. Hij schetst de situatie waarin we ons bevinden. ‘Hier staan we dan met onze wensenlijstjes. Ik ook’. Als we niet uit deze impasse komen ontstaat een ernstig probleem in de toekomst. Hij draagt zijn toehoorders op één iemand voor zich te zien, één persoon die moet leven in 2030. Iemand die moet leven met de gevolgen als wij nu geen akkoord gaan tekenen. Dit probleem vraagt om een oplossing en Timmermans geeft de oplossing: we moeten vasthouden aan de norm van 1,5. We moeten tekenen. Dit is daarmee de clou van zijn verhaal. Dit is wat moet blijven hangen. (Lakmoesproef: sluit de oproep tot actie hier straks logischerwijs op aan?: ja)

De argumenten van Frans Timmermans

Als je zo’n boodschap brengt, moet deze nog onderbouwd worden. We kunnen het immers oneens zijn. Dus komen er nog een paar argumenten die samenvattend van aard zijn en dienen om begrip te tonen voor verschillende standpunten.

Natuurlijk zijn er nationale belangen. Natuurlijk zijn er nog veel issues. En daar is, volgens het beproefde recept, het contra argument: en ik begrijp….. Deze is nodig om het publiek te laten voelen dat hij snapt met welke bezwaren ze zitten. (Als het publiek geen bezwaren zou hebben, had Timmermans deze overtuigende structuur ook niet nodig). En dan nog het laatste argument: en we staan nog maar aan het begin. We staan nog maar aan het begin.

Emotionele appel

Op dit punt zijn we dus ook op het rationele vlak bediend en kan hij toe werken naar het emotionele appel: ‘Don’t kill this moment. Don’t kill this moment by asking for more texts, different texts, deleting this, deleting that: everyone’s been heard by the Presidency over the last months…’ en dan de concrete oproep tot handelen, logisch volgend uit de kernboodschap. ‘So I implore you: please embrace this text so we can bring hope to the hearts of our children and grandchildren.’

En oh fijn, die stijlmiddelen: de herhalingen, het visueel maken, de alliteraties. De stijlmiddelen geven iedere stap die hij maakt een emotionele duw mee. Want wat we voor ons kunnen zien, prikkelt het brein, dan gaan we voelen, dan gaan we handelen.

En dus: applaus. Van de medestanders. Natuurlijk. Maar toch: applaus!