Vermijden: de nr. 1 valkuil bij Spreekangst

Als je spreekangst hebt ervaar je hoge spanning tijdens het spreken voor groepen. De uitwerking van deze spanning is heel divers.

Mensen met spreekangst beschrijven black-outs, trillende handen, een bibberende stem etc. Geen pretje om mee te maken en niet gek dus dat je dan geneigd om het presenteren te vermijden. Want waarom zou je je die ellende op de hals halen als je er ook omheen kan.

Vermijden kost je iets

Dit vermijden werkt goed totdat je je realiseert dat het je meer kost dan dat het je oplevert. Feitelijk ben je angstig geworden voor de angst. Je bent angstig voor het onprettige gevoel, het verlies van controle en het risico op reputatieschade. Onderzoeken laten zien dat angsten deels het gevolg zijn van te krampachtige pogingen om de ervaring van angst en spanning te vermijden. Geen succesvolle strategie dus.

Nieuwe strategie en de snelweg

Jij bent op het punt gekomen dat je wilde stoppen met vermijden en je spreekangst wilde aanpakken. Tijdens de training heb je ervaren dat de reden dat de spanning tijdens het spreken zo opliep heel logisch was. Je hebt een aantal voor de hand liggende strategieën gehanteerd die helaas niet bleken te werken. Je hebt niet alleen ontdekt welke strategieën niet werken, maar vooral ook wat wél werkt. En je hebt tijdens de training ervaren dat het toepassen van deze strategieën je spanning meteen met een paar punten doet dalen.

Heel fijn natuurlijk, maar je bent er nog niet. De nieuwe strategieën en het bijbehorende gevoel moeten nog de kans krijgen om in te slijten. Er moet een nieuwe snelweg aangelegd worden. En daarvoor is het heel belangrijk dat je oefent. Of anders gezegd: dat je stopt met vermijden.

Er is namelijk geen reden meer om te vermijden. Je weet wat je moet doen en je weet dat het werkt. Doordat je meteen actief bezig gaat met oefenen geef je jezelf eigenlijk een sterk signaal: ik wil dit, ik kan dit, dit komt goed. Dat signaal alleen al werkt spanningsverlagend.

Waarmee we bij een kip en ei verhaal aangekomen zijn: het aangaan van oefensituaties verlaagt de spanning. Een verlaagde spanning zorgt dat je makkelijker oefensituaties aangaat.

Wat als het mis gaat?

Stel dat je toch, om welke reden dan ook, in de vermijdingsmodus geschoten bent. Geen paniek. Dit is wat je kunt doen.

Begin met te erkennen dat het gebeurd is.

Het is gebeurd. Je kunt er verdrietig over zijn of teleurgesteld, of boos. Dat mag. Maar het is een feit dat leren nu eenmaal met vallen en opstaan gaat. Dus wees een beetje aardig voor jezelf, je zit in een leerproces.

Begin gewoon opnieuw.

Loop in je werkboek je nieuwe strategieën door en bedenk welke situatie voor jou een overzichtelijke uitdaging zou zijn. Misschien kun maandag bij de weekstart even het woord nemen. En als je dat gedaan hebt neem je aan het einde van de week tijdens de vergadering even een moment om iets toe te lichten. En de week erna een volgende stap.

Onthou: iedere keer dat je oefent ga je het aan, stap je uit de vicieuze cirkel van het vermijden en ben je bezig met het aanleggen van je nieuwe snelweg.

Heel veel succes met oefenen!