Onlangs verscheen de indrukwekkende documentaire ‘Dancer’. Het vertelt het tragische verhaal van wonderkind Sergei Polunin, een jongen die bijna bezweek onder de druk van zijn danstalent. In deze documentaire zie je hoe hij vanaf zijn achtste onophoudelijk traint en danst, traint en danst, traint en danst.
Hij vraagt het uiterste van zijn lichaam en zijn geest en bereikt hiermee grote hoogten. Maar wat zo interessant is: wanneer hij danst voor publiek, laat hij deze rigide voorbereiding opeens los. Hij zegt daar zelf over dat hij tijdens het optreden vooral zijn gevoel volgt. Dit lijkt een tegenstelling: zo weinig aan het toeval overlaten, maar op het moment suprême opeens je instincten volgen. Toch is dit het geheim van een sterk optreden. Je moet weten wanneer je los moet laten.
Perfectionisme
Met een presentatie is het net zo. Tot het moment dat je start met je presentatie, is perfectionisme je grootste vriend. Hij zorgt ervoor dat je prachtige slides maakt, dat je uren puzzelt op een sterke verhaalstructuur en dat je jouw mooiste kleren aantrekt. Hij zorgt ervoor dat je jouw verhaal talloze keren oefent: onder de douche, in de auto, tijdens het wandelen. Maar op het moment dat je gaat presenteren verandert deze vriend acuut in je ergste vijand.
Want goed presenteren, echt goed presenteren, lukt alleen maar als je tijdens de uitvoering alles loslaat. Of zoals mijn collega Farah het zo mooi zegt: “Ik bereid me rigide goed voor, maar op het moment zelf rommel ik me er doorheen.”
Obsessief
Als je dit niet doet dan krijg je een verkrampte, gespannen presentatie. Je bent bijna obsessief bezig met het perfect uitspreken van je zinnen, het perfect opbouwen van je verhaal en het perfect doorklikken van je slides. Je wordt als een danser die tijdens een voorstelling alleen nog maar bezig is met het perfect doorstrekken van zijn voet.
Je hebt te weinig contact met je publiek, waardoor je ook slecht afgestemd bent tijdens het presenteren. Als gevolg hiervan spreek je minder natuurlijk, en dat maakt je presentatie onaantrekkelijk voor het publiek. Niemand kijkt graag naar een spreker die vooral met zichzelf en het verhaal bezig is.
Lef
Dus heb de volgende keer eens het lef om de controle vlak voor je presentatie los te laten. Zorg dat je een simpele geheugensteun voor je hebt liggen, maak contact met de zaal en duik vervolgens in het diepe. En ja, dat houdt in dat je dingen soms net anders zegt dan je vooraf bedacht had, en je zult gegarandeerd momenten hebben waarop je niet zo flitsend presenteert als je wilde.
Maar hee: perfectionisme is saai. Niemand houdt van een perfect opgedreund verhaal, net zomin als er iemand houdt van een technisch perfect uitgevoerde dansvoorstelling. We willen een spreker zien die ècht contact maakt en een danser die vol zijn gevoel volgt. Want daar wordt het pas echt interessant.
