Ik schat dat van de 5 deelnemers aan een spreekangst training, er gemiddeld 1 een pillen slikt tegen de zenuwen. Zo iemand vertelt dan meestal dat hij of zij gewoon naar de huisarts is gestapt, die na het horen van het verhaal zonder enige problemen een receptje uitschrijft.
Het grappige is dat ik tijdens deze verhalen bij andere deelnemers meteen hoopvolle blikken zie: “Wat? Een pilletje tegen spreekangst waardoor het allemaal overgaat? Waar kan ik die krijgen?”. Ze bedenken zich dan meestal niet dat de gebruiker van de pillen óók in de training zit, dus dat het kennelijk toch niet zo goed bevalt.
Pillen tegen spreekangst
Pillen (meestal in de vorm van Bètablokkers) zorgen ervoor dat het stresshormoon adrenaline minder goed zijn werk kan doen. Hierdoor heb je minder last van een hoge hartslag en alle bijkomende fysieke ellende zoals trillen, blozen etc.
Nu ben ik zelf heel erg van de ‘Als het werkt, werkt het’ school. Dus als jij 1 keer per jaar een presentatie moet geven, wat dan fantastisch goed gaat met een pilletje: ‘be my guest’. Alleen werken de meeste mensen die wij tegenkomen in een omgeving waar er veel vaker dan 1 x per jaar gepresenteerd moet worden. En, stel je voor, soms worden ze zelfs geacht onverwachts een spontaan praatje te houden. Terwijl je dan (zul je altijd zien) net je pilletje niet bij je hebt!
Het lastige van het slikken van pillen tegen spreekangst, is dat je jezelf daarmee het onomstotelijke bewijs levert dat je het niet kunt. En ook nooit zult kunnen. En dat is dé failproof manier om je angsten nog ’s een flinke zwieperd te geven. Dus in plaats van dat je zelfvertrouwen toeneemt omdat het je lukt om door de pillen met een min of meer normale hartslag te presenteren, zie ik in mijn praktijk eigenlijk alleen maar dat pillen voor een verergering van de spreekangst zorgen.
Consequenties
De enige stap die na de pillen nog mogelijk is, is ontslag nemen. En ik spreek regelmatig mensen die precies dat gedaan hebben. Ontslag genomen bij die ontzettend leuke baan waarvoor je naar Londen moest vliegen om een presentatie te geven. Toch die positie in de Raad van Bestuur geweigerd omdat je dan niet meer onder de praatjes uit kan.
Niet persoonlijkheid maar strategie
Heel erg jammer. En ook niet nodig. Spreekangst is namelijk in de meeste gevallen niet een probleem in de persoonlijkheid. Of een kwestie van verkeerde genen. Bijna altijd is spreekangst het gevolg van het hanteren van een verkeerde strategie bij het presenteren. Die verkeerde strategie zorgt voor een vervelende lichamelijke reactie die per keer heftiger wordt (het goede nieuws is dat dit bewijst dat we leerbare wezens zijn)
De oplossing zit ‘m niet in het veranderen van je persoonlijkheid of het wegslikken van de fysieke reactie, maar in het aanleren van nieuwe strategieën. Als je die nieuwe strategieën toegewijd oefent (vergelijk het met het oefenen van je backhand bij tennissen), passen de lichamelijke reacties zich vanzelf aan. Dat oefenen kost tijd en moeite. Maar dan kun je wel zonder je tas driedubbel te checken naar je werk. En die leuke baan houden. En in het bestuur. Zonder pilletje.
